Пластикалык калдыктар айлана -чөйрөгө өтө зыян келтириши мүмкүн. Ошол пластикти бакчаңыздагы өсүмдүктөр үчүн жер семирткичке айландырсаңыз жакшы болбойт беле? Тилекке каршы, сиз үйдөгү пластмассалардын басымдуу бөлүгүн чындап буза албайсыз. Бирок, эгерде сизде үйдө компост боло турган пластик болсо, аны компостуңузга кошуп, бакчаңызга жер семирткич катары колдонсоңуз болот. Бул жерде биз бул зыяндуу калдыктарды сиздин өсүмдүктөрүңүз үчүн азыктандырууга айландыруу боюнча эң курч суроолорго жоопторду чогулттук.
Кадамдар
11дин 1 -суроосу: Пластикти жер семирткич катары колдонсо болобу?
Кадам 1. Ооба, бирок бул пластиктин түрүнө жараша болот
Чынында өсүмдүктөрдөн жасалган компосттуу пластмассалар жер семирткичке айландырылышы мүмкүн. Башка био-ыдыроочу пластик бузулат, бирок жер семирткичтерде колдонуу үчүн коопсуз болбогон пластмассадан микро мончоктор калат.
Мунай негизиндеги пластмассалар үчүн процесс татаалыраак. Эксперименталдык тазалоо системасы 2017-жылы саркынды сууларды тазалоочу курулмаларда колдонуу үчүн ойлоп табылганына карабастан, мунайга негизделген пластикти үй шартында жер семирткичке айландыруунун эффективдүү жолу жок
11дин 2 -суроосу: Үйдө пластиктин кандай түрлөрүн жер семирткичке айландырсам болот?
1 -кадам. "Үйдө компост болот" деп белгиленген пластмассаларды жер семирткичке айландырса болот
Пластмассадан мөөрдү же стикерди издеңиз, ал материалды кантип кайра иштетүүгө болорун айтып берет. Пластик компост болсо, анда ал мындай дейт.
- Башка био-ыдыроочу пластмассалар компостто жарым-жартылай бузулушу мүмкүн, бирок микро-пластикалык бөлүкчөлөр дагы эле сиздин компостуңузда болуп, жер семирткич катары колдонууну кооптуу кылат.
- Пластик үй шартында компост үчүн коопсуз болушу үчүн жооп бериши керек болгон атайын стандарттар жок, демек, сиз пластикалык өндүрүүчүнү айткандай кабыл алып жатасыз. Биологиялык ажыроочу пластиктин компостүүлүгүн жөнгө салуучу стандарттар коммерциялык же өнөр жай компостуна колдонулат.
11дин 3 -суроосу: Мен биостазалануучу пластикти компостко сала аламбы?
1 -кадам. Жок, атайын "үй компосту" деп белгиленген пластик гана
Биологиялык ыдырай турган пластмассанын ар кандай сорттору бар, кээ бирлери үй компосту үчүн коопсуз, башкалары андай эмес. Эгерде этикеткада бул өндүрүштүк компост үчүн коопсуз деп жазылган болсо, аны үйүңүздөгү компост үймөгүнө салбаңыз.
Эгерде энбелгиле жөн гана компост деп айтса, бул өнөр жай компостун билдирет деп ойлоп көрүңүз. Өнөр жай компосту сиздин компостуңуздун контейнерине караганда ар кандай шарттарда жогорку температураны жана компосту колдонот
11дин 4 -суроосу: Мен кантип компост кутусун орното алам?
Кадам 1. Интернетти же аппараттык дүкөндөн урна сатып алыңыз же өзүңүз жасаңыз
Компостту иштетүү үчүн колдоно турган көптөгөн соода компосту бар, ошондой эле "башталгыч комплекттер" бар. Коммерциялык башталыштар чындап эле кереги жок, бирок, эгерде сизде нымдуу болуу үчүн суу чачсаңыз, болжол менен бирдей жашыл жана күрөң материалдардан турган аралашмаңыз бар. Эгерде сиз өзүңүздүн DIY түрүнө көбүрөөк ээ болсоңуз, анда сиз каалаган пластикалык урнаны колдонсоңуз болот же сыртында жыгач менен контейнер курсаңыз болот.
- Жашыл материал көбүнчө нымдуу жана бакчанын үзүндүлөрүн жана калдыктарын, жашылчалардын кесимдерин жана ашкананын калдыктарын камтыйт (эт, сүт же көп сандагы бышырылган азыктарды кошпогондо).
- Күрөң материал кургак жана кургак жалбырактарды, бутактарды, чөптү жана майдаланган кагазды камтыйт.
11дин 5 -суроосу: Пластикти компостко кантип даярдайм?
Кадам 1. Пластикти кичинекей бөлүктөргө бөлүп, бетинин аянтын көбөйтүңүз
Ал тургай, компосттуу пластикти жумшак материалдарга караганда бузуу кыйыныраак, андыктан аны баштоо керек. Аны бөлүңүз, анан бөлүктөрдү компосттун ортосуна терең көмүңүз, андыктан бүт жер бети органикалык материал менен курчалган.
Эгерде сиз компостуңузга жакшы өлчөмдөгү пластик кошуп жатсаңыз, аны теңдештирүү үчүн күрөң жана жашыл түстөгү материалдарды кошуп койсоңуз болот. Конкреттүү формула жок, андыктан аны карап көрүңүз. Этият болгула жана эч кандай күмөн санабасаңар, дагы органикалык материалдарды кошкула
11дин 6 -суроосу: Компостту сактоо үчүн эмне кылышым керек?
Кадам 1. Үйүлгөн нымды дайыма 2 жумада тырмоо же күрөк менен буруңуз
Үймөгүңүздөн бир ууч материалды алып, кысып коюңуз-эгер суу тамбаса, аны сугаруу керек. Эгерде сиздин үймөгүңүз тереңирээк болсо, түтүктү ортосуна ылдый каратып коюңуз, ошондо сиз тешик үймөгүн сугарып жатасыз, үстү жагын эле эмес. Үйүктү сыртка жана сыртка карагыла, ошондо үйүлгөн четтердеги материал ортосуна чейин бүтөт.
- Эгер үймөгө материал кошсоңуз, балансты текшериңиз. Эгерде күрөң материал көбүрөөк болсо, анда үймөгүңүз кургатылат жана компост жасоого көп убакыт кетет. Сиз аны тең салмактоо үчүн жашыл материалды кошо аласыз.
- Процести тездетүү үчүн, аны жерге ыргытаардан мурун, пластикалык эмес, компост үймөгүндөгү баарын талкалаңыз.
11дин 7 суроосу: Мен кантип жер семирткичти жасай алам?
Кадам 1. Үйдө компост урнасын орнотуп, жер семирткич катары компосту колдонуңуз
Көчөдө компост жасоо адатта эң оңой чечим, бирок сиз интернеттен же жергиликтүү жабдык дүкөнүнөн жабык компост жасоо үчүн атайын урна сатып алсаңыз болот. Компост үймөгүңүздү жыттап же зыянкечтерди тартпаш үчүн дайыма нымдап, буруп турууну унутпаңыз.
Эгерде сиз үйдө компост жасоону каалабасаңыз, өзүңүз жашаган шаарда же шаарда компост жасоо программасы бар -жогун билип алыңыз. Андай болсо, ашкана менен бакчанын калдыктарын чогултуп, жергиликтүү компост жасоочу жайга алып барсаңыз болот
11дин 8 -суроосу: Менин компостум качан колдонууга даяр болот?
Кадам 1. Күнүмдүк компост жасоо үчүн материалдын ажырашына кеминде бир жыл керек
Эгерде сиз үйдө компост кутусун же үймөгүн сактап, ага мезгил -мезгили менен кошуп турсаңыз ("жай" же "кокус" компост деп аталат), анда бардыгы туура бузулушу үчүн бир аз убакыт талап кылынат.
- Эгер ысык компост ыкмаларын колдонсоңуз, сиздин компостуңуз 2-3 айда даяр болуп калышы мүмкүн. Бирок, бул компост жасоо техникасы үймөнү тез-тез буруп, нымдап турууну жана белгилүү бир температураны кармап турууну талап кылат-көпчүлүк адамдар үйдө башкарууга убактысы же күчү жок.
- Үйдө компост боло турган пластик, адатта, толук ажыроо үчүн болжол менен 6 айга созулат, андыктан ысык компост кылып жатсаңыз дагы ушунча күткөнүңүз жакшы.
11дин 9 -суроосу: Жер семирткич катары дагы кандай материалдарды колдонсо болот?
Кадам 1. Жер семирткич катары тамак -аш калдыктарын, кыкты же колдонулган кофе калдыктарын колдонуңуз
Кээ бир материалдар, мисалы, колдонулган кофе калдыктары, өсүмдүктөрүңүздүн айланасындагы топуракка түз чачылышы мүмкүн. Тамак-аштын калдыктары компостко эң жакшы аралаштырылат, андан кийин бакчаңызга азык заттарга бай азык берүү үчүн топуракка жайылат. Компост сиздин топуракка нымдуулукту сактоого жардам берет, андыктан өсүмдүктөр ысык жана кургак болсо дагы сууну көп алышат.
- Жер семиртүүдөн мурун сиздин топурагыңызда кандай азыктар жок экенин билишиңиз керек болгондуктан, топуракты текшерүү керек! Андан кийин, өсүмдүктөрүңүзгө керектүү азыктарды камтыган органикалык ингредиенттерди тандаңыз.
- Мисалы, эгер сиз помидор же черника сыяктуу кислоталуу топуракты талап кылган өсүмдүктөрдү өстүрүүгө аракет кылып жатсаңыз, колдонулган кофе майдаланган жерди кычкылыраак кылуу үчүн түз эле үстүнө чачып койсоңуз болот.
11дин 10 -суроосу: Пластмассаны кайсы фермент бузат?
1 -кадам. "PETase" аттуу фермент пластмассаны бир күнгө жетпей талкалай алат
2019 -жылы ачылган фермент пластмассаны процессте колдонулган башка ферменттерге караганда бир кыйла тез ылдамдыкта талкалайт. Серпилүү үчүн жооптуу компания Nestlé жана PepsiCo, анын ичинде калдык пластиктин негизги өндүрүүчүлөрү менен өнөктөш болууну пландап жатат.
- Процесс пластмассаны негизги химиялык курулуш блокторуна бөлөт, андан кийин алар башка продуктыларды жасоо жана энергия өндүрүү үчүн колдонулушу мүмкүн.
- ПЭТазага окшош пластмассаны бузуучу дагы бир супер-фермент бар, бирок бөлмө температурасында иштейт (ПЕТаза жылуулукту талап кылат). Иштеп чыгуучулар ферменттерди бириктирип, пластмассаны толугу менен кайра иштетүүгө жөндөмдүү дагы күчтүү ферменттерди чыгарууга үмүттөнүшөт.
11дин 11 суроосу: Пластикти кайра майга айлантуу мүмкүнбү?
Кадам 1. Ооба, мунайга негизделген пластмассаны кайра суюк отунга айландырса болот
Purdue университетинин химиялык инженерлери гидротермиялык иштетүү техникасын иштеп чыгышты, ал сууну өтө жогорку температурада жана басымда колдонуп, пластмассаны талкалап, мунайга айландырат. Бул техниканы үйдө колдонуу мүмкүн болбосо да, анын потенциалдуу коммерциялык максаттары бар.
- Гидротермикалык иштетүү жолу менен өндүрүлгөн мунай чындыгында ар кандай углеводороддук кошулмалардын аралашмасы. Бирок, аны кайра иштетүү менен газга жана башка отунга айландырса болот.
- Алдын ала жыйынтыктар көрсөткөндөй, конверсия процесси энергияны аз сарптайт жана пластмассаны ээрүүгө же механикалык түрдө кайра иштетүүгө караганда азыраак эмиссия чыгарат.
Эскертүүлөр
- Пластикти компостуңузга салбаңыз, эгерде ал үйдө компост деп атайын жазылбаса. Пластик көзгө көрүнбөгөн микро-пластикалык бөлүктөргө бөлүнүп кетсе да, ал бөлүктөр пластикалык бойдон калат-алар мындан ары биодырабайт. Жерге жер семирткичтер менен чачса, алар топурак менен сууну булгайт.
- Эч качан кайра иштетүү үчүн биологиялык ыдыроочу пластикти мунайга негизделген пластик менен кошпогула. Бул башка пластмассаларды булгап, кайра иштетүү процессин үзгүлтүккө учуратат.
